-
1 иртә
1. сущ.; прям.; перен.1) у́тро, у́тренняя пора́кышкы иртә — зи́мнее у́тро
иртә кичтән хәерлерәк — (погов.) у́тро ве́чера мудрене́е
2) у́тренник; см. тж. иртәлек2. прил.балалар иртәсе — де́тский у́тренник
1) ра́нний, наступи́вший ра́но ( о времени года)иртә (килгән) яз — ра́нняя весна́
иртә (килгән) үлем — ра́нняя, безвре́менная смерть
2) ра́нний, скороспе́лый (о фруктах, овощах)3. нареч.бәрәңгенең һәм яшелчәнең иртә өлгерешле сортлары — ра́нние сорта́ карто́феля и овоще́й
1) ра́но, преждевре́менно, ра́ньше вре́мени ( вступать в брак)иртә картаю — ра́но соста́риться
көз иртә килде — о́сень наступи́ла ра́но
2) ра́но, ра́ньшеиртә кычкырган күкенең башы авырта — (посл.) ра́но пта́шечка запе́ла, как бы ко́шечка не съе́ла (букв. у куку́шки, закукова́вшей ра́но, голова́ боли́т)
3) в знач. сказ. ра́но, ранова́тоашарга иртә әле — обе́дать ещё ра́но
•- иртә буаз
- иртә намазы••иртә кереп яту — ра́но умере́ть
иртә таңнан — ра́нним у́тром, спозара́нку; до петухо́в, чуть свет, ни свет ни заря́
иртә таңнан кара төнгә кадәр (хәтле, чаклы) —см. иртәдән кичкә кадәр
иртә туып кич калган — как со́нная му́ха ( о медлительном человеке)
- иртәдән кичкә кадәриртәме-соңмы — ра́но и́ли по́здно, когда́-нибудь
-
2 ашау-эчү
сущ.; собир.1)а) есть, пить; есть и пить; пое́сть, попи́ть; пое́сть/попи́ть; пое́сть и попи́ть; пита́ться, принима́ть (приня́ть) пи́щу (еду́, пита́ние) || еда́, питьё; пита́ние; пи́ща; приём пи́щи (еды́, пита́ния); харчи́ прост. || обе́д; за́втрак, по́лдник, у́жинашап-эчеп бетергән, туктаган булу — отобе́дать, отза́втракать разг.; оту́жинать
хәзер ашау-эчү (ягы) яхшырды — с пита́нием (харча́ми) тепе́рь ста́ло лу́чше
б) обе́дать/пообе́дать, есть/пое́сть (в столовой, в гостях; сытно, плотно); ( иртән) за́втракать/поза́втракать; ( әбәттә) по́лдничать/ попо́лдничать; ( кич) у́жинать/поу́жинать2) см. ашау 2)3) см. ашау 3)ашап-эчеп бетерү — см. ашап бетерү 1)-3)
ашап-эчеп тору — см. ашап тору
4) см. ашау ягы
См. также в других словарях:
аш — I. 1. Ашарга яки эчәргә яраклы ашамлык, азык аш кашыгы 2. Беренчегә бирелә торган шулпалы азык 3. Ашау, азык кабул итү. Иртәнге , көндезге , кичке сүзләре белән килгәндә, билгеле бер ашау вакытын белдерә. Шул вакытларга билгеләп әзерләнгән… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге